Het beste kun je controleren op luizen met een luizenkam. Kam de haren van jezelf en je kinderen uit als je een vermoeden hebt op luizen, boven een krant. Bij iemand met donkerder haren kun je soms de neten zien zitten. Dit zijn kleine witgrijze puntjes in het haar. Ook een bekende oorzaak voor een jeukende hoofdhuid is roos. Roos is zichtbaar aanwezig, als je met je hoofd naar voren met je vingers door je haar wrijft zie je de roos als kleine sneeuwvlokjes naar beneden dwarrelen. Roos zijn dode cellen van de hoofdhuid. Roos kan eenvoudig opgelost worden met antiroos shampoo of speciaal haarwater, maar kan wel terugkomen.
Minder aangename oorzaken van een jeukende hoofdhuid zijn hoofdschimmel, psoriasis en soms eczeem op het hoofd. De uiterlijkheden zijn vaak niet alleen op het hoofd maar ook zichtbaar bij de haargrens en elders op het lichaam. Er zijn middeltjes die je kunt gebruiken om jeuk op de hoofdhuid, verlies van haar en dergelijke te voorkomen, te koop bij de drogist of apotheek. Vaak is het echter toch beter om met aandoeningen als deze naar de huisarts te gaan. Het risico dat je jeuk is ontstaan door infecties is groter. De huisarts kan je doorsturen naar een dermatoloog of medicijnen voorschrijven als antibiotica, schimmelwerende crèmes en dergelijke. Ga sowieso naar de huisarts als een jeukende hoofdhuid chronische vormen aanneemt.